Lief, Liever, Liefde! Liefdestradities van over de hele wereld

• Liefdesslotjes

Je kent ze wel, de ‘love locks’ of liefdesslotjes die wereldwijd talrijke bruggen sieren. Een liefdesslot is een slot waarmee geliefden symbolisch hun liefde betuigen. Het slot wordt meestal bevestigd aan een brug waarop de sleutel in de rivier wordt gegooid. Koppels graveerden hun namen op het slot en er wordt aangenomen dat de band hierdoor nooit zal gebroken worden. Om de belofte ongedaan te maken, moet je het liefdesslot terug openen, waarvoor de sleutel eerst opgevist moet worden, wat best wel een moeilijk karwijtje is. Tegenwoordig kan je dan ook liefdesslotjes kopen met een cijfercombinatie, wat het eenvoudiger maakt om de ‘spreuk’ weer ongedaan te maken.

Waar dit vreemde gebruik haar oorsprong vond, is niet helemaal duidelijk. Wel weten we dat de oudste overleveringen uit Servië, China en Rusland komen. Zo is er het verhaal van Nada en Relja. Nada werd verliefd op Relja, een Servische militair. De twee beloofden elkaar eeuwige trouw, maar Relja verbrak deze gelofte toen hij op missie in het buitenland verliefd werd op een Griekse vrouw. Nada was hier zo kapot van, dat ze zich in een wanhoopsdaad van de brug ‘Most Ljubavi’ (wat letterlijk ‘Liefdesbrug’ betekent) gooide. Het hangen van een liefdesslot zou vervolgens zijn intrede doen, en volgens de legende was er sindsdien geen enkele soldaat meer die niet trouw terugkeerde naar zijn verloofde nadat hun liefde bezegeld werd door middel van een love lock aan deze brug. Oorspronkelijk werden de slotjes dus opgehangen door vrouwen die bang waren om hun geliefde te verliezen, terwijl de slotjes tegenwoordig samen worden bezegeld en opgehangen, als bewijs van liefde tussen twee personen. Er zijn ook andere betekenissen voor zo’n liefdesslot: in de stad Pécs in Hongarije bijvoorbeeld zouden getrouwde vrouwen volgens een bekende legende hun minnaars laten weten wanneer hun mannen niet thuis waren door een zichtbare liefdesslot te hangen ergens aan hun huis of tuin.

Het was vooral de De roman “Ho Voglia di Te” van de Italiaanse schrijver Federico Moccia die bijdroeg aan de populariteit van de liefdesslotjes. De roman beschrijft een jong koppel dat hun liefde vereeuwigt door middel van een love lock op de Ponte Milvio in Rome. Sindsdien duiken overal ter wereld liefdesslotjes op.

Een van de meest bekende ‘Love Bridges’ zijn de Pont des Arts en Pont de l’Archevêché in Parijs, waar tot voor kort duizenden slotjes hingen. Echter, door de grote hoeveelheid liefdessloten kwam de veiligheid van de bruggen in gevaar. Een leuning viel af en toen de brug door het zware gewicht af begon te brokkelen, besloot men de slotjes weg te halen. Op bepaalde plaatsen werd daarom een alternatief gezocht voor de liefdesbrug, zoals aan de Luzhkov Bridge in Moskou (zie beeld hierboven), waar metalen bomen werden geplaatst waar de slotjes kunnen opgehangen worden. In Antwerpen is een paar jaar terug ook een liefdesmuur ontworpen. De muur dreigde verloren te gaan, maar werd gekocht en verplaatst naar het Felix Pakhuis, omdat daar tijdens de renovatie van het stadhuis ook getrouwd zal worden. Na de renovatie verhuist de slotjesmuur naar het Steenplein.

• Bruidegomseik

Als moderne liefdesapps niet werken, dan kan je het proberen op de ‘ouderwetse’ manier: schrijf een liefdesbrief en stuur hem naar de ‘Bräutigamseiche’ of Bruidegomseik in Eutin, Duitsland. Jawel, je leest het goed. Deze 500 jaar oude boom is een matchmaker voor koppels. Volgens de legende werd op het eind van de 19e eeuw de dochter van een lokale boswachter verliefd op een chocoladefabrikant uit Leipzig. De boswachter verzette zich hiertegen en de jonge geliefden waren gedwongen om elkaar in het geheim te ontmoeten. Ze gebruikten een gat in de eik als amoureuze brievenbus. Omdat de boswachter zag dat het geen zin had om zich te blijven verzetten, gaf hij uiteindelijk toe en trouwden de twee in 1891 onder de boom.

Toen het nieuws van het verhaal zich verspreidde, begonnen steeds meer mensen de boom te bezoeken. Mannen en vrouwen die zich wilden afscheiden van de gebruikelijke datingscene terwijl ze op zoek waren naar een huwelijkspartner, lieten brieven in het gat van de boom achter met hun relevante persoonlijke gegevens en een postadres. Degene die die brief vond en interesse toonde, kon die persoon dan schrijven. De botanische matchmaking werd een echt succesverhaal. Volgens de lokale legende zijn meer dan 100 huwelijken ontstaan uit de brieven die gevonden werden in de Bruidegomseik. De eik werd zo populair dat hij een eigen postadres kreeg in 1927, waardoor ook personen die niet in de buurt wonen contact konden maken met de boom. De eik van de bruidegom ontvangt een handvol brieven per dag.

Het is trouwens ook de enige boom ter wereld die zelf getrouwd is geweest. Zijn liefdesgeschiedenis is jammer genoeg niet zo’n mooi verhaal. Na eeuwen single geweest te zijn, werd de boom in 2009 verloofd met de enige andere Duitse boom met een persoonlijk postadres: de Himmelgeister Kastanie, een kastanjeboom in Himmelgeist, een buitenwijk van Düsseldorf. Vanwege natuurlijke omstandigheden heeft het paar elkaar uiteraard nooit persoonlijk ontmoet, maar ze wisselden wel foto's en bladeren uit. Helaas eindigde het huwelijk op 14 december 2015, toen de Himmelgeister Kastanie moest worden omgezaagd vanwege een schimmelplaag (van de stam van de dode boom is een sculptuur over gebleven). Wie weet zal de boom in de toekomst ooit nog eens hertrouwen. Want het is nooit te laat om de liefde te vinden in een boom!

• Casa di Giulietta

Krijg je niet genoeg van liefdesbrieven, dan kan je ook terecht in het beroemde ‘Casa di Giulietta’ in Verona, Italië. Men neemt verkeerdelijk aan dat dit huis de woonplaats was van Julia Capulet, van het bekende Shakespeare-verhaal Romeo & Juliette, maar desondanks werd dit huis wereldberoemd. Van over de hele wereld komen koppels hier naartoe om liefdesbrieven aan de muren van het huis te hangen. De muren zijn bekleed tot 2 m hoog met liefdesbriefjes, veel bevestigd met kauwgom. Deze muren staan bekend als ‘Juliet’s Wall’ en tortelduifjes plakten briefjes op de muur in het geloof dat hun liefde dan voor eeuwig zou duren. Door al deze romantische briefjes werden de muren echter eerder gevandaliseerd dan versierd met kunst. Daarom verwijderde de stad de briefjes, kauwgom en graffiti en werd een strenge wet ingevoerd: wie nog briefjes wil achterlaten op de muren, krijgt een boete die kan oplopen tot 500 euro. In de plaats werden speciale panelen opgericht waar je een romantische boodschap kan achterlaten.

Wat wel nog steeds veel gebeurt, is het vragen van advies aan Julia per brief. Het gaat dan vaak over gebroken relaties, onbereikbare liefdes of de hoop om een geschikte partner te vinden. Om de talrijke correspondentie te kunnen behandelen, richtten vrijwilligers de ‘Juliet Club’ op (‘Club di Giulietta’, een organisatie die er voor zorgt dat elke ontvangen brief wordt gelezen en beantwoord. Er zouden per jaar maar liefst 50.000 brieven naar het huis van Julia verstuurd worden. Jaarlijks wordt op Valentijn de ‘Dear Juliet’ prijs uitgereikt aan de meest aangrijpende liefdesbrieven.

Maar dat is niet alles. Ook het bronzen beeld van Julia dat op de binnenkoer van het huis staat, is bij de legende betrokken. Men gelooft dat je geluk in de liefde zal vinden indien je de rechterborst van het standbeeld aanraakt. Doordat zo veel mensen echter aan het beeld kwamen, heeft het veel schade geleden en werd het vervangen door een replica. Het echte beeld werd veilig opgeborgen in een museum.

• Liefdeslepels

Je hebt ongetwijfeld al gehoord van de prachtig gedecoreerde liefdeslepels van Wales. Of niet? Het was in het verre verleden normaal – en in verschillende culturen nog steeds – dat een vader van een huwbare familie wou weten dat een mogelijke schoonzoon financieel in staat zou zijn om zijn familie en zichzelf te onderhouden. Om dit aan te tonen, was het in Wales de gewoonte dat de toekomstige schoonzoon een zo mooi mogelijke lepel maakte. Het was hierdoor dat de traditie van de liefdeslepel ontstond. Een verliefde jonge knaap bood de lepel aan zijn oogappel aan, en hoe delicater en ingenieuzer het snijwerk, hoe groter zijn vakmanschap en diepgang van toewijding was. Als ze de lepel aanvaardde, was het paar officieel. Hoewel de Welsh lovespoon de meest bekende is, zijn er ook tradities van liefdeslepels in Scandinavië en sommige delen van Oost-Europa, die hun eigen unieke stijlen en technieken hebben.

Tegenwoordig worden lovespoons gegeven als huwelijks- en jubileumgeschenken, evenals verjaardag, babygeschenken, kerst- of Valentijnsgeschenken. Ze worden nu vooral gezien als een volksambacht. Het werd een lucratieve business en vooral in de hoofdstad Llangollen kan je er niet naast kijken: de talrijke kitsch liefdeslepels die verkocht worden aan toeristen.

• Wensboom

In Istanbul, Turkije, wordt elke eerste week in mei het Hidrellez festival gevierd. Het festival herdenkt de dag dat de profeten Hizir en Ilyas elkaar op aarde ontmoetten. Feestvierders houden rituelen dicht bij water, waarbij ze hun gezich en bezittingen wassen om voorspoed en gezondheid te vragen. Er wordt uiteraard ook veel gegeten en gedanst tijdens dit festival. Over het vuur springen is bijvoorbeeld een traditie, maar een ander gebruik is dat van de ‘Nahil’ of de wensboom. Verliefde koppels schrijven romantische wensen op kleurrijke linten en hangen deze aan de takken van de wensboom. Ze geloven dat Hizir vervolgens naar de aarde komt en de wensen doet uitkomen, wat voor een overvloedige lente en een voorspoedig liefdesleven zou zorgen.

• Trevi Fontein

Iedereen kent wel de legende van de Trevi fontein in Rome. Er wordt geloofd dat wanneer je een muntje in de fontein gooit, je ooit zal terugkeren naar Rome. Maar het is echter wat er hierna gebeurt dat van belang is voor geliefdes. Sommige versies van de legende vertellen dat als je twee muntjes in de fontein gooit, je zult trouwen, maar gooi je er drie, dan zal je scheiden. Een ander geloof is dat het huwelijk voortkomt als je drie munten met je rechterhand over je linkerschouder gooit. Dus als je ooit in Rome bent, weet je wat je te doen staat.

• Klavertje vier

We weten allemaal dat het vinden van een klavertje vier geluk brengt. Elk blaadje heeft een bijzondere betekenis: het eerste blad symboliseert geloof, het tweede hoop, het derde liefde en het vierde staat voor geluk. Een klavertje vier is niet alleen een geluksbrenger, maar hij maakt ook deel uit van een oud liefdesritueel. In bepaalde delen van Ierland gelooft men nog steeds dat indien een vrouw een klavertje vier op eet terwijl ze aan een bepaalde man denkt (of vrouw), dat deze uiteindelijk van haar zal zijn. En er is zelfs meer! Een andere traditie schrijft immers voor dat je het klavertje vier ’s morgens vroeg in je schoen moet stoppen, wat er voor zal zorgen dat de eerste ongehuwde man of vrouw die je tegenkomt, je toekomstige echtgenoot zal worden. Maar voor je dat kan doen, moet je er wel een vinden. En dat moet bovendien spontaan gebeuren, je mag er dus niet naar op zoek gaan. Veel geluk, want de kans dat je er een vindt, is 1 op 10.000!

• Baden met Aphrodite

Aphrodite, de Griekse godin van seks en vruchtbaarheid, zal je beslist niet onbekend in de oren klinken. Een bekende legende rond haar speelt zich af op het eiland Cyprus, in de buurt van Polis. Daar vind je immers de ‘Baden van Aphrodite’ die een prachtig uitzicht bieden op de baai van Polis. Volgens de legende baadde Aphrodite in deze vijver, omringd door een idyllisch landschap met de zoet geurende wilde bloemen. Hier ontmoette ze haar geliefde Adonis voor het eerst. Adonis jaagde in het Akamas-bos toen hij aan de vijver stopte om zijn dorst te lessen. Hij werd getroffen door de aanblik van de naakte godin die in het kristalheldere water baadde. Aphrodite en Adonis waren meteen betoverd door elkaars buitengewone schoonheid. De legende wil dat het water in deze natuurlijke badplaats verjongende eigenschappen heeft voor degenen die erin baden of zich wassen. Tegelijk gelooft men dat je je ideale partner zal vinden als je in het water baadt en dat je vruchtbaarheid hersteld wordt. Jammer genoeg mag je tegenwoordig niet meer zwemmen in de vijver, maar het is wel nog toegelaten om je handen en voeten onder te dompelen in het water, wat er voor zou zorgen dat ten minste 1 van de drie voorspellingen uit komt.

• De Liefdesmuur

In Praag kan je de befaamde ‘liefdesmuur van John Lennon’ vinden. Alhoewel hij de stad nooit zelf bezocht, werd hij na zijn dood een held voor vele jonge vredestrijders in Tsjechië. De muur is in de tachtiger jaren beschilderd met graffiti die geïnspireerd is op John Lennon en songteksten van The Beatles. Sindsdien is de muur veelvuldig overgeschilderd en voorzien van wisselende protestuitingen tegen lokale of wereldwijde problemen en oproepen tot wereldwijde idealen zoals liefde en vrede. De muur is echter ook geliefd bij koppels, die het als een plaats gebruiken om hun blijvende liefde te verklaren door hun namen op de muur te schrijven.. tot ze overschilderd worden door de volgende bezoekers.

(fotocredits: Toerisme Brugge / Jan D'Hondt)

• De Liefdesbrug

We moeten het helemaal niet zo ver zoeken om liefdestradities te vinden. In Brugge heb je de legende van het Minnewaterpark. Het tragische liefdesverhaal van Minna en haar geliefde Stromberg heeft gezorgd voor een populaire legende die verhaalt dat men eeuwige liefde zal kennen wanneer men met zijn of haar geliefde over de Minnewaterbrug loopt en elkaar kust. De legende vertelt het verhaal van een jong en mooi meisje genaamd Minna die verliefd was op Stromberg, een krijger van een naburige stam. Haar vader was het niet eens met haar liefde en liet haar trouwen met een man van zijn keuze. Minna ontsnapte en rende het bos in. Toen Stromberg haar eindelijk vond, stierf ze in zijn armen van uitputting. Hij maakte een dam in de rivier en op het droge stuk maakte hij een graf voor haar. Het meer is vernoemd naar Minna en de brug bij het meer wordt beschouwd als de brug van liefde. Als je over de brug loopt en je geliefde kust, wordt de liefde vereeuwigd.

Ken jij nog liefdesrituelen? Ver weg of dicht bij huis? Stuur ons een mailtje en we vullen het artikel aan! info@agapebelgium.be